Onderwerpen jaargang 2023-2024

MOND – herfst 2023

Je mond is een van je gevoeligste lichaamsdelen en wat je ermee doet is heel belangrijk voor bijna alle mensen: proeven en praten. Wat je wel of niet eet en wat je wel of niet kunt zeggen, kan ons enorm bezighouden. Het is geen wonder dat er in veel levensbeschouwelijke tradities verhalen en rituelen zijn waarin de mond een belangrijke plaats inneemt.

Je mond is een van je gevoeligste lichaamsdelen.

Onderbouw

Er zijn twee lessen waarin kinderen verkennen wat je met je mond kunt doen, ze gaan vooral over proeven en praten. Verder zijn er lessen waarin bronnen uit verschillende tradities het vertrekpunt van de les zijn. Jezus geneest een man die niet kan spreken. In een Anansi-verhaal horen we waarom een krokodil met zijn bek opengesperd ligt. Hindoes kennen een ritueel waarbij de naam van een pasgeboren kind voor het eerst wordt uitgesproken.

Middenbouw

In de lessen voor de middenbouw is ruim aandacht voor hoe je kunt communiceren met de klanken die je mond kan maken. Van de impulsieve geluidjes die je maakt als je schrikt tot de weloverwogen woorden die je kiest als je bijvoorbeeld complimenten geeft. Kinderen horen over het gebruik in de islam om de naam van een pasgeboren kindje in het oor te fluisteren. En er is een les waarin we de beroemde rozijnmeditatie doen.

Bovenbouw

De lessenserie start met een verkenning wat je allemaal met je mond kunt doen. Er is een lees waarin kinderen onderzoeken wat het is om monddood gemaakt te worden en geen recht van spreken te hebben. In een andere les maken de kinderen kennis met de profeet Amos, die woorden uitspreekt namens God. De beroemde sofa van Dalí in de vorm van een mond wordt bekeken en zelf wordt er ook een ontwerp gemaakt.

Inkijkexemplaar Mond


Onderwerpen jaargang 2022-2023

ZON – zomer 2023

De zon is een bron van inspiratie. Veel kunstenaars hebben zich door de zon laten inspireren en hebben er schilderijen of liedjes over gemaakt. Zonder de zon is er geen licht of leven. Daarom is het niet toevallig dat in levensbeschouwelijke tradities veel verhalen en rituelen bestaan waarin de kracht van de zon wordt beschreven en gevierd.

Zonder de zon is er geen licht of leven.

Onderbouw

In twee lessen verkennen de kinderen wat de zon eigenlijk is en doet. In een eerste les bedenken ze wat ze allemaal doen als de dag begint en de zon opkomt; in een andere les spelen ze met schaduw – de keerzijde van de zon. En ook de suggesties voor de hoeken zijn verkennend, met ideeën om verder te spelen met schaduw, om zonnebrillen te testen en samen boeken te bekijken over de zon.

Middenbouw

In de middenbouw zijn er twee lessen waarin verhalen uit levensbeschouwelijke tradities aan de orde komen. Een van de lessen gaat over de zonnegod Surya uit de hindoetraditie en in een andere les wordt een oud verhaal uit Hawaï verteld waarin mensen de zon vangen en afspreken dat die voortaan wat langzamer langs de hemel zal gaan zodat de dagen langer zijn.

Bovenbouw

Er zijn heel veel warme liedjes over de zon. In één van de lessen luisteren de kinderen ernaar en maken ze een playlist van de mooiste zonneliedjes. In een andere les verkennen ze hoe de zon kan bijdragen aan het opwekken van duurzame energie. En er is een les over de zon als vriend en vijand: op je huid of voor het klimaat kan de zon weldadig én verwoestend zijn.

Inkijkexemplaar Zon

WONDER – Pasen 2023

Veel om je over te verwonderen.

Alle lessen in dit nummer gaan over wonderen of wonderlijke gebeurtenissen: van het eenvoudige en soms overrompelende gegeven dat je bestaat, tot onvoorstelbare verhalen over bijzondere mensen met bovennatuurlijke gaven. Je mag er je schouders over ophalen, giechelen of onder de indruk zijn. Maar hoe dan ook is er veel om je over te verwonderen.

Onderbouw

Met de jongste kinderen kijken we naar de natuur, die in deze tijd weer tot leven komt. We vragen aandacht voor iets wat gewoon en wonderlijk tegelijk is. In een andere les bedenken we met de kinderen hoe wonderlijk het eigenlijk is dat je bestaat en groeit. Daarnaast zijn er twee lessen met wonderverhalen uit verschillende godsdiensten.

Middenbouw

Met de middenbouwkinderen bekijken we planten en dieren van dichtbij. In een andere les verkennen we situaties waarin mensen hopen op een wonder. En in de volgende drie lessen krijgen de kinderen wonderlijke verhalen en beelden aangereikt uit verschillende tradities, zoals de piramide van Cheops, een verhaal uit het Hindoeïsme en een verhaal uit het Jodendom.

Bovenbouw

In de lessen voor de bovenbouw beginnen we met een open gesprek over wat een wonder eigenlijk is of kan zijn. In een volgende les bekijken de kinderen patronen in bloemblaadjes. En daarna zijn er drie lessen met prachtige verhalen uit verschillende levensbeschouwelijke tradities.

Inkijkexemplaar Wonder

FRANCISCUS – winter 2023

Franciscus geeft stof genoeg tot nadenken over levensvragen.

Franciscus was een bijzondere man. In de lessen dagen we de kinderen uit om te bedenken wat ze van hem vinden. Wat roept zijn levenshouding bij hen op? Is Franciscus een voorbeeld voor ze, of juist niet? Franciscus geeft stof genoeg tot nadenken over levensvragen.

Onderbouw

In de onderbouw is er veel aandacht voor de band tussen Franciscus en dieren en zijn zorg voor andere mensen. In de eerste lessen horen de kinderen verhalen over Franciscus en de ezel, de krekel en zijn zorg voor een melaatse man.

Middenbouw

In de lessen voor de middenbouw maken de kinderen kennis met Franciscus aan de hand van de fresco’s in de kerk van Assisi, luisteren ze naar het Zonnelied en naar het verhaal over Franciscus die praat met vogels. De kinderen horen ook het verhaal over zijn bezoek aan sultan Damiate, dat laat zien dat Franciscus een open houding voor andere godsdiensten belangrijk vond.

Bovenbouw

In de lessen in de bovenbouw is ook ruime aandacht voor de verhalen over Franciscus waaruit zijn zorgzame houding voor de dieren en mensen om hem heen blijkt. De kinderen horen het verhaal over de wolf van Gubbio, horen het Zonnelied en het verhaal over de zorg voor de melaatse man. Er is ook een minder bekend verhaal, waarin Franciscus drie rovers betrapt die gestolen goudstukken willen verstoppen. Hij laat ze zien dat de gestolen schat weinig goeds brengt.

Inkijkexemplaar Franciscus

KLANK – kerstmis 2022

Kinderen proberen elkaar te herkennen aan hun stem, en gaan na welke emoties in een stem te horen zijn.

Kinderen proberen elkaar te herkennen aan hun stem, en gaan na welke emoties in een stem te herkennen is. Wat doen geluiden eigenlijk met je? Daar staan we vaak niet zo bij stil. In deze periode gaan we verkennen wat geluiden en klanken allemaal kunnen losmaken. Een stem bijvoorbeeld, aan een stem kun je horen hoe het met je gaat en wat je raakt. In bijna alle levensbeschouwelijke tradities zijn er gebruiken waarin een klank een belangrijke rol speelt.

Onderbouw

In de onderbouw is er een les over een vogel met een heel speciale stem, de Chinese nachtegaal. Het verhaal over hoe mooi de nachtegaal kan zingen is een klassiek sprookje van Andersen, dat ook in het sprookjesbos van de Efteling een plek heeft. Het verhaal spreekt ook voor de kinderen van de middenbouw tot de verbeelding.

Middenbouw

In de middenbouw gaan kinderen luisteren naar elkaars stem. Ze proberen elkaar te herkennen en letten op of ze emoties kunnen horen. Een andere les gaat over het Ierse verhaal waarin de god Lugh, meester in alle kunsten, de stad Tara binnenkomt en betoverende muziek maakt. En we luisteren naar de joodse sjofar, een ramshoorn die in de eredienst wordt gebruikt.

Bovenbouw

In de bovenbouw experimenteren de kinderen met hun stem: ze gaan na of ze elkaar herkennen aan hun stem en welke geluiden ze allemaal kunnen maken. In een les over muziek gaan de kinderen na hoe muziek kan troosten; ze onderzoeken dit aan de hand van een verhaal over David, die Saul troost met zijn muziek.

Inkijkexemplaar Klank

GROEP – herfst 2022

Andere mensen hebben grote invloed op onszelf. De groep bepaalt wie of wat we zijn: zus, klasgenoot, verdediger, coördinator.

Iedereen hoort bij een groep, dat gaat bijna vanzelf. Voor de meeste kinderen gaat het in ieder geval om de familie met wie ze wonen, en de klas waarin ze zitten. En veel kinderen zitten er op een sportclub, of hebben vriendjes en vriendinnetjes in de straat. In de lessen over Groep verkennen we met de kinderen hoe het eigenlijk is om bij een groep te horen.

Onderbouw

Met de jongste kinderen gaan we na bij welke groepen ze allemaal horen. En we verkennen welke invloed deze mensen hebben. Ook bespreken we de Joodse traditie van de Elia-stoel. Bij belangrijke Joodse gebeurtenissen wordt een stoel vrijgehouden. Die is voor de profeet Elia die eens zal terugkomen. Of, misschien komt er iemand anders langs...

Middenbouw

Met de kinderen in groep 3-4-5 praten we over onze groep op school: wie zitten er in de groep? Wat is er fijn aan deze groep? Verder maken de kinderen kennis met een heel bijzonder groep: de monniken van een trappistenklooster. Ook kijken we naar een zwerm spreeuwen die met duizenden tezamen bewegingen in de lucht maken. Dit kan alleen omdat ze als groep heel goed samenwerken!

Bovenbouw

Met de oudere kinderen praten we over groepsdruk: welke prettige kanten zitten daaraan, en welke minder prettige. En hoe kun je daarmee omgaan? We ontdekken de schuilkerk Onze Lieve Heer op Zolder waar een groep gelovigen rond 1650 in het geheim bij elkaar kwam in een verborgen kerk.

Inkijkexemplaar Groep